Totalitaryzm wychowawczy
Wychowanie jest totalitaryzmem- władaniem cudzym życiem, z wymogiem całkowitego podporządkowania się. System wychowawczy niszczy nastolatków we wszystkich sferach życia. Odbiera im całkowicie dwie największe, świadczące o człowieczeństwie wartości: wolność i godność, po to, żeby dorośli mogli je posiąść na wyłączność. Tylko dlatego, że są one dla nich bezcenne.
środa, 24 października 2018
piątek, 28 września 2018
Ogólny podział rodzajów przemocy. Systemy nierównego traktowania społecznego.
Istnieją trzy rodzaje przemocy: zwykła, o podłożu
hierarchicznym i hierarchiczna.
Przemoc zwykła wynika z dysproporcji siły między
sprawcą o ofiarą. Dla swoich zachowań przemocowych oprawca nie tworzy żadnej
ideologii, dzięki której mógłby je usprawiedliwić. Jedynym argumentem jest to,
że ofiara jest słabsza od niego i nie może się przed nim obronić. Ewentualny
sposób jej napiętnowania (np. że się odróżnia od grupy rówieśniczej) jest więc
tylko mechanizmem prześladowczym a nie przyczyną przemocy. Jeżeli jednak ofiara
przestanie być słabsza od sprawcy np. da odpór agresji, przemoc ulegnie
zakończeniu. Przykłady przemocy: rówieśnicza, seksualna, bandycka, domowa
Przemoc o podłożu hierarchicznym wynika z tego, że
jej sprawca postrzega ofiarę za osobę gorszą od siebie. Żeby uzasadnić to
przekonanie, tworzy on całą propagandę nienawiści, która ma na celu przedstawić
ją jako moralnie właściwą (np. Żydzi są gorsi, bo ukrzyżowali Chrystusa,
imigranci są gorsi, bo odbierają rodakom pracę itp.). Traktowanie ofiary z
niższością sprawia, że sprawca czuje się także od niej silniejszy (ofiara jest
gorsza, więc jest słabsza). Inaczej niż przemoc zwykła, przemoc o podłożu
hierarchicznym nie może skończyć się w sposób naturalny np. gdy ofiara da jej
odpór. Dopóki zatem sprawca ma możliwość działania, będzie ją stosował, bo
zawsze będzie uważał, że ofiara na nią zasługuje. W państwie nie aprobującym
dyskryminacji rasowej, przemoc o podłożu hierarchicznym składa się tylko z
ideologii i aktów agresji osób, działających na obrzeżu społeczeństwa. W
przeciwieństwie więc do przemocy hierarchicznej, przemoc o podłożu
hierarchicznym nie jest częścią oficjalnie usankcjonowanego systemu prawnego.
Przykłady: rasizm, nienawiść do mniejszości narodowych lub seksualnych. Przemoc
o podłożu hierarchicznym legitymizowana przez państwo tworzy prześladowania
społeczne.
rodzaj
przemocy
|
przemoc
zwykła
|
przemoc
hierarchiczna oraz przemoc o podłożu hierarchicznym
|
przyczyna
|
bycie
słabszym
|
bycie
gorszym
|
racjonalizacja
|
nie
istnieje
|
istnieje
|
możliwość
zakończenia
|
gdy
ofiara przestanie być słabsza (da jej odpór)
|
nie
istnieje
|
typy
(odmiany) przemocy
|
rówieśnicza,
seksualna, bandycka, domowa
|
przemoc
więzienna, fala w wojsku, rasizm, przemoc hierarchiczna w systemie
wychowawczym, nienawiść do mniejszości narodowych i seksualnych, degradacja z
grupy
|
Przemoc hierarchiczną i przemoc o podłożu hierarchicznym wytwarza
system społeczny. Może istnieć zarówno w grupie zamkniętej jak i otwartej. Przemoc
hierarchiczna w grupie przymusowej ukształtowana jest wyłącznie przez
system społeczny i wynika z odgórnie przypisanej pozycji społecznej, w której
jedna grupa uważana jest za lepszą/silniejszą od drugiej i ma w stosunku do
niej prawo do stosowania przemocy. Ten typ przemocy występuje w więzieniu i
koszarach wojskowych. Przemoc w społeczeństwie otwartym występuje
w trzech patologicznych systemach społecznych: prześladowaniach, władzy
hierarchicznej oraz dyskryminacji rasowej. W zależności od systemu przemoc
różni się sposobem powstania, przyczynami stosowania a także siłą.
systemy nierównego traktowania społecznego
Można dokonać następującego podziału systemów nierównego
traktowania ze względu na pozycję społeczną społeczeństwa słabszego:
- systemy przemocowe, w których społeczeństwo słabsze
podlega wyniszczeniu, najczęściej eksterminacji. Systemem przemocowym
jest prześladowanie społeczne
- systemy hierarchiczne, w których społeczeństwo
słabsze ma niższą pozycję hierarchiczną. Do systemów hierarchicznych należą:
władza hierarchiczna i dyskryminacja rasowa
- systemy dyskryminacyjne, w których społeczeństwo
słabsze ma niższy status społeczny. Do systemów dyskryminacyjnych należą:
dyskryminacja zwykła i nierówny status społeczny
Prześladowania są systemami krótkotrwałymi i kończą
się z chwilą wyzwolenia ludności prześladowanej. W systemie prześladowczym,
członek społeczeństwa dyskryminowanego stawał się ofiarą przemocy nawet
bez powodu, w sytuacji nie sprowokowanej jakimkolwiek agresywnym zachowaniem
z jego strony. Ostatecznym celem prześladowań jest eksterminacja. Polega ona na
unicestwieniu społeczeństwa prześladowanego np. eksterminacja Żydów przez III
Rzeszę w okresie II Wojny Światowej. Dyskryminacja występuje, gdy jedna
grupa społeczna jest traktowana gorzej niż inna. W odróżnieniu od nierównego
statusu, dyskryminację zatwierdzają przepisy prawa. W przeszłości dyskryminacja
była często stosowanym sposobem zróżnicowania praw określonych grup
społecznych. Jej kryterium stanowiła: rasa, narodowość lub religia.
Dyskryminacja występuje w dwóch postaciach: dyskryminacji rasowej (segregacji
rasowej) oraz zwykłej. W dyskryminacji rasowej, w odróżnieniu od
prześladowań, przemoc nie stanowi części oficjalnego systemu państwowego, a
ludność czarna nie może być mordowana. Polityka rządu czarnych mieszkańców
kraju traktowała natomiast gorzej pod względem ekonomicznym i prawnym, celowo
nie zapewniając im tych samych warunków życia, rozwoju i praw, jakie
przysługiwały białym obywatelom państwa.
System prawny sankcjonując dyskryminację prawną i ekonomiczną
ludności czarnej, ukształtował w białych również przekonanie o swojej wyższości
jako ludzi, co stanowiło przyczyną stale okazywanej wobec czarnych pogardy-
dokładnie takiej samej, która występuje w systemach władzy hierarchicznej.
Bezpośrednią przyczyną przemocy w segregacji rasowej nie jest więc sama
polityka państwa (która ma charakter tylko dyskryminacyjny), ale skutki tej
polityki- nadanie ludności białej wyższej pozycji hierarchicznej poprzez prawne
i ekonomiczne uprzywilejowanie jej. Niższa pozycja hierarchiczna jednak nie
pozbawiła ludności czarnej RPA prawa do samodzielnego życia. Zdecydowanie
łagodniejszą formą dyskryminacji jest dyskryminacja zwykła.
Dotyczy ona jednego wąskiego segmentu, w którym sytuacja prawna obu grup jest
znacznie zróżnicowana. Ludność dyskryminowana w porównaniu do ludności
uprzywilejowanej posiada niższy od niej status społeczny. Dyskryminacja zwykła,
nie prowadzi jednak do obniżenia pozycji hierarchicznej. Zdarza się, że osoby,
należące do grupy dyskryminowanej, poza gorszym traktowaniem, mogą być także
ofiarą agresji fizycznej. Akty przemocy mają jednak dużo mniejszą skalę niż w
dyskryminacji rasowej. Obecnie ta odmiana dyskryminacji występuje w stosunku do
homoseksualistów. Nie są oni zrównani w prawach z heteroseksualistami w
kwestii: rejestrowania swoich związków, adopcji dzieci czy dziedziczenia
ustawowego.
W bardziej naturalny sposób niż prześladowania społeczne czy
dyskryminacja rasowa, tworzy się władza hierarchiczna. Nie powstaje ona
bowiem, jak dzieje się to w prześladowaniach, w wyniku konkretnych wydarzeń
politycznych, lecz w skutek sytuacji faktycznej lub prawnej, prowadzącej w
konsekwencji do całkowitego podporządkowania społeczeństwa słabszego społeczeństwu
silniejszemu. Przekazanie pełni władzy nad cudzym życiem wytwarza patologiczną
relację społeczną i jest przyczyną wielu zachowań przemocowych, które w równym
społeczeństwie nigdy by nie powstały. W odróżnieniu jednak od prześladowań,
gdzie oprawca może stosować przemoc względem ofiary tylko z powodu
przynależności do prześladowanej grupy; przemoc hierarchiczna w społeczeństwie
otwartym posiada ustalone normy- służy jako kara za nieposłuszeństwo lub
naruszenie zasad ustalonych przez władcę. Władza hierarchiczna ma
charakter: pełny (władcy przysługuje prawo wymierzania kar
fizycznych za nieposłuszeństwo, którym osoba podporządkowana władzy musi się
biernie poddać), odgórnie przypisany (hierarchista ma trwale
zapewnioną, w pełni uznaną władzę; władza nie wynika więc z konkretnego układu
sił między oprawcą a ofiarą) i usankcjonowany prawnie (system władzy
jest zatwierdzony przez prawo). Społeczeństwo posiadające władzę (hierarchiści)
stosuje przemoc fizyczną wobec społeczeństwa podporządkowanego w przypadku
podejmowania przez niego prób oporu lub sprzeciwu a na co dzień traktuje go w
sposób upokarzający, chamski i arogancki wymagając jednocześnie bezwzględnego
szacunku dla siebie. Ten typ relacji ukształtował się w systemie wychowawczym,
niewolnictwie oraz eksperymencie profesora Zimbardo z 1971 r. (grupa przymusowa
o cechach anomalii normotwórczej). Hierarchiczne podporządkowanie może mieć
wymiar wyłącznie indywidualny (w niewolnictwie) lub indywidualno-społeczny
(totalitaryzm wychowawczy, patriarchat). W niewolnictwie niewolnik
podporządkowany jest wyłącznie swojemu Panu, który ma prawo go wyzwolić spod
swojej władzy. Natomiast w systemie patriarchalnym oraz totalitaryzmie
wychowawczym jednostka podporządkowana jest nie tylko swojemu bezpośredniemu
władcy (dzieci-rodzicom i częściowo nauczycielom, żony-mężom), ale także
społeczeństwu rządzącemu (niepełnoletni-dorosłym, kobiety- mężczyznom).
Podporządkowanie osobiste zapewnia cały system prawny i ekonomiczny,
przyznający hierarchistom pełnię władzy oraz możliwość jej egzekwowania
(kontrola, kary za nieposłuszeństwo). Podporządkowaniu społecznemu służą
natomiast jedynie niektóre prawa /prawa hierarchiczne/, których
jednostka, należąca do społeczeństwa słabszego nigdy nie nabędzie. Prawa
hierarchiczne są zatem nadrzędne nawet w stosunku do woli bezpośredniego
władcy, który nie może zalegalizować korzystania z nich a w totalitaryzmie
wychowawczym może również podlegać sankcjom ze strony państwa i społeczeństwa
rządzącego. Od władzy hierarchicznej należy odróżnić pozycję hierarchiczną.
W obu systemach hierarchicznych "lepszość" i "gorszość"
jednej grupy społecznej nad inną opiera się na kryterium prawnym. Wyższa
pozycja hierarchiczna nie tworzy jednak systemu bezpośredniego podporządkowania
słabszego społeczeństwa, takiego jak władza hierarchiczna, gdyż nie zapewnia
prawa do władania jego życiem. Sam sposób traktowania grupy dyskryminowanej
jest natomiast wiernym odzwierciedleniem relacji władzy hierarchicznej.
Zróżnicowanie pozycji hierarchicznej występuje w systemach dyskryminacji
rasowej. Poza wymogiem posłuszeństwa, pogarda przypomina dokładnie tą, którą na
co dzień Pan okazywał swojemu niewolnikowi. Apartheid stanowi dobitny przykład,
jak wyższa pozycja hierarchiczna nadana białym tylko z powodu koloru ich skóry,
może eskalować stałą, nieprzerwaną agresję wobec murzyńskich mieszkańców RPA.
Upokarzające traktowanie południowoafrykańskich murzynów wynikało z przekonania
o niższości czarnej rasy, która w rzeczywistości gorsza była jedynie w tym, że
miała w stosunku do białej ludności państwa, znacznie ograniczone prawa
obywatelskie. Hierarchizm (przemoc hierarchiczna, władza hierarchiczna i
pozycja hierarchiczna) jest zawsze
racjonalizowany tzn. sprawca tworzy przekonanie o jej słuszności. Władza i
przemoc wychowawcza oraz władza mężczyzn nad kobietami ma racjonalizację
nierepresyjną- grupa silniejsza uważa, że system istnieje
dla dobra grupy podporządkowanej. Uzasadnienie co do słuszności swojej pozycji
społecznej i prawnej przyjmuje także grupa podporządkowana. Dlatego system trwa
pokoleniami a jego patologia nie zostaje w ogóle dostrzeżona. Pozostałe odmiany
przemocy mają natomiast racjonalizację represyjną, opierającą się na ideologii nienawiści wobec słabszej grupy.
Spośród wszystkich systemów nierównego traktowania
społecznego, zachowań przemocowych nie tworzy jedynie nierówny status
społeczny. Dysproporcja statusu społecznego istnieje, jeżeli obie grupy
społeczne posiadają równe prawa, jednak w rzeczywistości jedna z nich ma
większe możliwości realizacji niektórych z nich. W przeciwieństwie do
dyskryminacji, nierówne traktowanie nie jest usankcjonowane przepisami
prawnymi, lecz wynika z zachowań społecznych, które uprzywilejowują jedną
grupę kosztem drugiej. Pojawia się ono najczęściej w sferze ekonomicznej i działalności
publicznej, gdyż zapewniają one największy prestiż społeczny, który grupa,
mająca przewagę w systemie społecznym chce zachować dla siebie. Niższy status
społeczny ma ludność po wyzwoleniu się z jarzma zależności hierarchicznej. Jako
typowy przykład tej formy nierówności można podać przewagę statusu społecznego
mężczyzn nad statusem kobiet, istniejącą po ich wyjściu z władzy hierarchicznej
mężczyzn. Znacznie większa różnica w statusie społecznym ludności lepiej i
gorzej traktowanej występowała po upadku niewolnictwa i systemów segregacji
rasowej. Pozostałość po niższym statusie kobiet i ludności czarnej istnieje do
dnia dzisiejszego. Status społeczny nie zawsze wynika z odgórnie przypisanego i
niezależnego od woli człowieka jego miejsca w społeczeństwie. Może być też rezultatem
indywidualnej działalności jednostki a kryterium różnicującym jest wówczas
poziom dochodów lub sprawowana funkcja społeczna związana z rządzeniem
państwem.
system nierównego
traktowania społecznego
|
nierówny status społeczny
|
dyskryminacja rasowa (segregacja rasowa)
|
dyskryminacja
zwykła
|
władza hierarchiczna
|
prześladowania społeczne
|
odmiana systemu
nierównego traktowania społecznego ze względu na pozycję społeczeństwa
słabszego
|
system dyskryminacyjny- społeczeństwo słabsze ma niższy
status społeczny
|
system hierarchiczny- społeczeństwo słabsze ma niższą
pozycję hierarchiczną
|
system dyskryminacyjny- społeczeństwo słabsze ma niższy
status społeczny
|
system hierarchiczny- społeczeństwo słabsze ma niższą
pozycję hierarchiczną
|
system przemocowy- społeczeństwo słabsze podlega
wyniszczeniu, najczęściej poprzez eksterminację
|
grupy społeczne
gorzej traktowane
|
kobiety
|
- ludność czarna w okresie apartheidu
- ludność czarna w USA do lat 60 XX w.
|
homoseksualiści
|
młodzież
niewolnicy
|
Żydzi w okresie III Rzeszy
|
charakter systemu
|
całkowicie społeczny; wynikający ze stereotypów z czasów
zależności hierarchicznej zakorzenionych nadal w mentalności społecznej
|
przede wszystkim państwowy; wynikający z dojścia do władzy
białych rasistów i prowadzenia przez nich polityki dyskryminacji ludności
czarnej
|
częściowo społeczny, częściowo państwowy; wynikający z
niechęci do innej grupy społecznej, która w społeczeństwie stanowi mniejszość
i grupa uprzywilejowana uważa ją za gorszą od siebie
|
częściowo społeczny, częściowo państwowy; powstający w
skutek sytuacji faktycznej lub prawnej, prowadzącej do całkowitego
podporządkowania społeczeństwa słabszego społeczeństwu silniejszemu
|
przede wszystkim państwowy wynikający najczęściej z
wydarzeń politycznych (dojście Hitlera do władzy i prowadzenie przez niego
polityki prześladowań innych narodów).
|
sytuacja prawna
grupy gorzej traktowanej
|
Taka sama jak grupy uprzywilejowanej Różnica w sposobie
traktowania nie jest usankcjonowana prawnie, lecz wynika wyłącznie ze zróżnicowanej
pozycji społecznej obu grup i większych możliwościach społeczeństwa
uprzywilejowanego. Państwo dostrzega ten problem i prowadzi z nim walkę
poprzez wyrównywanie szans obu grup.
|
System prawny sankcjonuje pełną dyskryminację prawną i
ekonomiczną ludności czarnej. społeczeństwo uprzywilejowane próbuje zniszczyć społeczeństwo dyskryminowane pod
względem ekonomicznym, celowo nie zapewniając mu tych samych warunków życia,
rozwoju i praw.
|
Gorsza niż grupy lepiej traktowanej. Dyskryminacja dotyczy
jednak jednego wąskiego segmentu, w którym grupa dyskryminowana nie ma
równych praw np. życia rodzinnego w przypadku homoseksualistów.
|
Rażąco gorsza niż społeczeństwa uprzywilejowanego. Społeczeństwo
podporządkowane nie posiada prawie żadnych praw autonomicznych, a te które ma
nie są najczęściej przestrzegane. Jest więc faktycznie wyjęte spod prawa i
przekazane władzy społeczeństwu uprzywilejowanemu
|
Sytuacja prawna grupy prześladowanej jest nie tylko rażąco
gorsza, ale państwo tworzy nawet przepisy zwalczające grupę prześladowaną,
np. Ustawy norymberskie przeciwko Żydom z 1934 r..
|
samodzielność grupy
gorzej traktowanej
|
pełna
|
ludność czarna traktowana jest gorzej od białej pod
względem prawnym i/lub ekonomicznym, ale nie została pozbawione samodzielnego
życia.
|
pełna
|
brak samodzielności Społeczeństwo podporządkowane znajduje
się pod władzą hierarchiczną. Państwo jego pozycję w nim postrzega
wyłącznie z punktu widzenia hierarchistów, np. chłopów z punktu widzenia
szlachty, kobiet z punktu widzenia mężczyzn, nastolatków z punktu widzenia
ich rodziców
|
całkowita zależność ofiar od oprawców
|
sposób traktowania
na co dzień grupy mającej słabszą pozycję przez grupę, mającą silniejszą
pozycję
|
Nie gorszy niż grupy mającej silniejszą pozycję. Część
jednak członków grupy silniejszej w sposób lekko lekceważący odnosi się do
grupy słabszej, gdy ta podejmuje się zachowań podnoszących status społeczny
lub utrudnia jej podejmowania się nich (np. przez płacenie kobietom niższego
wynagrodzenia i pomijanie ich w awansach)
|
Ludność czarna ma niższą pozycję hierarchiczną niż biała;
System prawny sankcjonując
dyskryminację prawną i ekonomiczną ludności czarnej,
ukształtował w białych również przekonanie o swojej wyższości jako ludzi, co
stanowiło przyczyną stale okazywanej wobec czarnych pogardy
|
Ludność dyskryminowana w porównaniu do ludności
uprzywilejowanej posiada niższy od niej status społeczny. Dyskryminacja
zwykła, nie prowadzi jednak do obniżenia pozycji hierarchicznej.Zdarza się,
że osoby, należące do grupy dyskryminowanej, poza gorszym traktowaniem, mogą
być także ofiarą agresji fizycznej. Akty przemocy mają jednak dużo mniejszą
skalę niż w dyskryminacji rasowej.
|
Nacechowany bardzo wysokim stopniem arogancji i agresji
słownej. W przypadku nieposłuszeństwa hierarchiści stosują także kary
fizyczne.
|
Ponieważ oprawcy dążą do świadomego zniszczenia,
upokorzenia lub wymordowania społeczeństwa prześladowanego stosowana jest
przez nich przemoc nawet w sytuacji nie sprowokowanej jakimkolwiek
agresywnym zachowaniem ze strony członka społeczeństwa prześladowanego.
Powodem do agresji może być więc sama obecność osoby, należącej do niego
|
zasadniczy cel
systemu
|
niedopuszczenie do równego podziału tych samych praw
|
prawne usankcjonowanie wyższości białej rasy;
odseparowanie białej ludności od czarnej
|
niedopuszczenie do równych praw
|
podporządkowanie swojej władzy
|
wymordowanie
|
skuteczne środki
przeciwdziałania systemowi
|
stworzenie równych szans dla obu grup
|
walka z systemem politycznym, który wspiera segregację
rasową
|
przyznanie grupie dyskryminowanej praw, które posiada
grupa uprzywilejowana
|
wyzwolenie spod władzy hierarchicznej poprzez przyznanie
społeczeństwu podporządkowanemu wszystkich praw posiadanych przez
społeczeństwo uprzywilejowane praw autonomicznych, zwłaszcza tych,
mających charakter hierarchiczny
|
walka z systemem politycznym, który wspiera prześladowania
społeczne
|
wtorek, 28 sierpnia 2018
Hierarchia społeczna. Cechy hierarchii w systemach władzy hierarchicznej. Systemy władzy hierarchicznej w perspektywie porównawczej.
Społeczeństwa wytworzyły kilka rodzajów hierarchii. Istnieją cechy
wspólne dla każdej z nich. Oto one:
1/ hierarchia jest idealna-osobie, która osiągnęła pozycję
hierarchiczną nigdy nie wypomina się błędów czy niedoskonałości np. wszyscy
zachwycają się wspaniałymi bramkami Pelego; nikt nie wspomina natomiast jego
złych zagrań czy akcji
2/ hierarchia nie rywalizuje, gdyż się jej nie ocenia
3/ hierarchia zapewnia trwałą dominację, gdyż z góry
przypisana jest jej rola bycia lepszym od innych
4/ raz uzyskanej pozycji hierarchicznej nigdy się nie traci;
hierarchia nigdy zatem nie może zostać zdegradowana
Hierarchia może działać
na trzy sposoby:
1/ autorytetu
- jest uwielbiany
- wyznacza wzorzec postępowania, dla tych którzy go uznają
- nie stosuje żadnego przymusu w stosunku do swoich
przeciwników. Uznawanie autorytetu ma zatem charakter dobrowolny
- nie musi się sam
bronić, gdyż robią to za nią ci, którzy uznają go za autorytet
Autorytetem w swojej dziedzinie są: Papież, legendy sportu,
wybitni intelektualiści
2/ siły- działanie tego rodzaju hierarchii polega na masowym
zastraszeniu wszystkich swoich potencjalnych przeciwników; z pozycji siły
działają dyktatury komunistyczne
3/ wodza
- jest masowo uwielbiany
- nie musi się sam bronić- robią to za nią pozostali np.
jeżeli przywódca sekty zostałby przez kogoś uderzony, wszyscy jej członkowie
natychmiast by tą osobę stratowali
- stosuje przemoc w stosunku do osób nie przychylnie do
niego nastawionych
z pozycji wodza działają dyktatorzy autorytarni i faszystowscy
np. Piłsudski, Franco, Mussolini, Hitler
Cechy hierarchii w systemach władzy hierarchicznej:
ad 1/ o hierarchistach jako ogóle społeczeństwa mówi się
zawsze dobrze: mężczyźni zapewniają byt rodzinie; rodzice troszczą się o
wychowanie swojego dziecka i z zasady podnoszeni są do roli jego autorytetu. Złe
mogą być wyłącznie jednostki, podlegające społecznemu wykluczeniu np. pedofile
lub damscy bokserzy. Społeczeństwu podporządkowanemu przypisuje się natomiast
wyłącznie negatywne cechy. Z kolei grupy społeczne hierarchistów, zachowujące
się amoralnie, zamiast napiętnować, chroni się przed degradacją np. nie
prowadzi się w ogóle dyskusji o zachlanych studentach, robiących z miasta chlew
ad 2/ i ad 3/ hierarchiści są zawsze lepsi we wszystkim od
społeczeństwa podporządkowanego. Kobiety były uważane za głupsze od mężczyzn,
słabsze, niezaradne i wymagające ich opieki. Mężczyźni mieli zapewnioną wyższą
pozycję społeczną, gdyż kobiety nie mogły z nimi rywalizować w dziedzinach
uznanych przez nich za prestiżowe np. w medycynie, prawie czy działalności
gospodarczej. Dorośli są z góry uznawani za lepiej rozwiniętych intelektualnie
i emocjonalnie od niepełnoletnich i nikt nie weryfikuje (nie ocenia) tego
poglądu na podstawie badań ilorazu inteligencji czy kilku tysięcy lat historii.
ad 4/ utrzymaniu społecznej hierarchii służy: a/ cały system
prawny sankcjonujący zależność hierarchiczną b/ istnienie praw, zarezerwowanych
wyłącznie dla hierarchii (praw hierarchicznych) np. we władzy hierarchicznej
mężczyzn prawami hierarchicznymi były: wykonywanie szanowanych zawodów i edukacja uniwersytecka oraz c/ system
opresji wobec członków grupy podporządkowanej naruszających prawa,
zarezerwowane wyłącznie dla hierarchii d/ degradacja członków
społeczeństwa rządzącego, przejmującego zachowania społeczeństwa mającego
gorszą pozycję: utrata szlachectwa za zajmowanie się handlem, wyśmiewanie mężczyzn pełniących rolę społeczną tradycyjnie przypisaną kobiecie, uznawanie za niedojrzałych dorosłych traktujących dzieci jako osoby całkowicie równe sobie.
Porównanie funkcjonowania
władzy hierarchicznej dorosłych nad niepełnoletnimi z dwiema innymi odmianami
władzy hierarchicznej: niewolnictwa (poddaństwa osobistego chłopów) oraz
zależności hierarchicznej kobiet od mężczyzn.
Cechy wspólne,
występujące we wszystkich 3 odmianach władzy hierarchicznej:
1/ istnienie dwóch odrębnych społeczeństw o radykalnie
zróżnicowanej pozycji hierarchicznej, co prowadzi do wytworzenia się hierarchii społecznej
2/ całkowite podporządkowanie jednostek społeczeństwa słabszego bezpośredniemu władcy; zniewolenie zatwierdza cały system prawny i ekonomiczny
3/ postrzeganie przez państwo społeczeństwa
podporządkowanego z punktu widzenia społeczeństwa rządzącego
4/ degradacja członków społeczeństwa rządzącego, przejmującego zachowania społeczeństwa mającego gorszą pozycję.
4/ degradacja członków społeczeństwa rządzącego, przejmującego zachowania społeczeństwa mającego gorszą pozycję.
5/ społeczeństwo podporządkowane nie posiada prawie żadnych
praw autonomicznych, a te które ma nie są najczęściej przestrzegane
6/ władza hierarchiczna ma naturalny charakter, gdyż:
- powstała w sposób ewolucyjny
- trwa pokoleniami
7/ społeczeństwo rządzące uważa system społeczny za
sprawiedliwy
Cechy władzy
hierarchicznej dorosłych, występujące w jednej z odmian tego systemu (niewolnictwa
lub władzy hierarchicznej mężczyzn):
1/ społeczeństwo rządzące stosuje kary za nieposłuszeństwo
wobec społeczeństwa podporządkowanego (tak jak w niewolnictwie)
2/ osoby, należące do społeczeństwa słabszego podporządkowane są nie tylko bezpośredniemu władcy, ale także ogółowi społeczeństwa rządzącego; hierarchię społeczną tworzą wyraźnie określone prawa hierarchiczne /czynniki hierarchii/ (tak jak w patriarchacie)
2/ osoby, należące do społeczeństwa słabszego podporządkowane są nie tylko bezpośredniemu władcy, ale także ogółowi społeczeństwa rządzącego; hierarchię społeczną tworzą wyraźnie określone prawa hierarchiczne /czynniki hierarchii/ (tak jak w patriarchacie)
3/ postrzeganie jednostek społeczeństwa podporządkowanego z
punktu widzenia stereotypowych cech przypisanych całej grupie (tak jak w patriarchacie)
4/ społeczeństwo rządzące uważa system społeczny za korzystny dla społeczeństwa podporządkowanego (tak jak w patriarchacie)
5/ brak świadomości istnienia opresji (tak jak w patriarchacie)
Cechy władzy
hierarchicznej dorosłych, nie występujące w żadnej z dwóch pozostałych odmian
tego systemu (niewolnictwa lub władzy hierarchicznej mężczyzn)
1/ czasowy charakter istnienia władzy hierarchicznej- tylko
władza hierarchiczna dorosłych trwa określony czas w życiu człowieka (ok. 3
lat); w pozostałych jego odmianach zależność hierarchiczna trwa przez całe
życie
2/ mniejsza odczuwalność opresji w porównaniu z ogólnym jego
poziomem- ze względu na niską skuteczność systemu kontroli hierarchicznej, co
powoduje, że młodzież często wykonuje prawa, na które nie ma przyzwolenia
hierarchii (np. uprawia seks, pije alkohol)
Społeczeństwo podporządkowane
|
niewolnicy,
chłopi
|
kobiety
|
młodzież
|
Społeczeństwo rządzące
|
właściciele
ziemscy
|
mężczyźni
|
dorośli
|
Czas
trwania
|
do
XIX w.
|
do XIX w.
|
do
chwili obecnej
|
Czynnik,
który bezpośrednio ukształtował system
|
ekonomiczny,
polityczny
Niewolnicy
rekrutowali się spośród jeńców wojennych, dzieci sprzedanych w niewolę przez
rodziców, niewypłacalnych dłużników, osób porwanych w celu sprzedaży w
niewolę (np. przez piratów), skazanych na niewolę itd. W późniejszym okresie
utarł się obraz niewolnika jako przedstawiciela mniejszości rasowej i/lub
członka najniższej warstwy społecznej. Zależność niewolniczą utrzymywał cały system
prawny. W Polsce poddaństwo osobiste chłopów wywodzi się natomiast z
gospodarki czynszowej. Chłopi, nie będąc w stanie uregulować swoich
wierzytelności, popadali w niewolę.
|
rodzinny
Mężczyzna
od zawsze utrzymywał rodzinę, a kobieta wychowywała dzieci. Mężczyzna jako
osoba agresywniejsza i uważająca swoją rolę za ważniejszą uzależnił
materialnie kobietę od siebie. W następstwie tego powstał cały system
społeczny i prawny, który oprócz zależności materialnej aprobował także
podporządkowanie osobiste kobiety mężczyźnie
|
prawny
Ukształtowanie
pełnoletniości jako sztywnej granicy wiekowej. Spowodowało to, że wiele praw
od razu zaczęto wiązać z uzyskaniem pełnoletniości i przestano zwracać uwagę
na to, czy osoby młodsze mogłyby i powinni z nich korzystać. Powstała
hierarchia społeczna. Zarezerwowała ona sobie także prawa nie związane z
prawną pełnoletniością
|
b/
sytuacje, w których społeczeństwo rządzące przyzwala na przemoc względem
społeczeństwa podporządkowanego
|
Surowe
kary Pan wymierzał niewolnikowi/chłopowi głównie za zbiegostwo. Za
niewłaściwe wykonanie obowiązków zwykle karał go chłostą
|
Niektórzy
mężowie, którzy jako rycerze, uczestniczyli w wyprawach krzyżowych
mieli w zwyczaju zabezpieczać czystość swojej żony poprzez zakucie jej w pas
cnoty. Kobiety zawsze były narażone na akty przemocy ze strony mężów. Bicie
żon do krwi było swego rodzaju utartym sposobem zachowania. Mimo
wprowadzonych później zakazów prawnych bicia, położenie kobiet nie ulegało
zasadniczej zmianie. Na przeszkodzie do odpowiedniej ingerencji państwa w
sprawy tego rodzaju niemal do końca lat sześćdziesiątych XX wieku stała
„święta zasada” ochrony prywatności, nakazująca urzędnikom niewtrącanie się w sprawy
rodzinne i osobiste obywateli.
|
bicie
pasem za nieposłuszeństwo
|
Uprzedmiotowienie
społeczeństwa podporządkowanego
|
|||
a/
traktowanie jak rzecz
|
W starożytnym Rzymie (podobnie jak w Grecji) niewolnik był
rzeczą (instrumentum vocale „mówiące narzędzie”). Niewolnik jako
przedmiot własności (res) mógł być przedmiotem każdej czynności
prawnej, jakiej podlegały rzeczy: sprzedaży, użyczenia czy darowizny.
Właściciel miał (przynajmniej początkowo) pełne prawo go wyzyskiwać,
faworyzować, wykorzystywać seksualnie, sprzedać, wyzwolić, czy zabić.
|
Bliscy (ojcowie, mężowie i inni męscy krewni) traktowali
kobiety jako własność, którą mogli bez ograniczeń rozporządzać. Kobiety były
sprzedawane i kupowane jako żony i niewolnice,
zależały od dobrej woli i nastrojów swoich panów, zawsze musiały być
bezwarunkowo posłuszne i lojalne. W ramach systemu feudalnego (podobnie jak wasal
wobec seniora czy poddany wobec pana) wzorowa małżonka musiała: kochać,
służyć i doradzać mężczyźnie, któremu ją oddano, i czynić to lojalnie, bez
kłamstw
|
Taką formę ma sposób sprawowania władzy rodzicielskiej –
małoletnie dzieci nie mają prawa decydowania z którym z rodziców chcą
mieszkać w razie ich rozwodu lub separacji.
- rodzic może umieścić swoje dziecko w sierocińcu, nie
tracąc przy tym prawa do odzyskania go w przyszłości, kiedy będzie tego
chciał. Jeżeli więc po zostawieniu własnego dziecka, rodzic nie zrzeknie się
władzy rodzicielskiej nad nim, dziecko nie może być przysposobione przez inną
rodzinę.
|
b/
postrzeganie przez państwo społeczeństwa podporządkowanego z punktu widzenia społeczeństwa
rządzącego
|
całkowita zależność chłopa od Pana:
- poddaństwo osobiste regulowała konstytucja z 1496 r.
zezwalająca na opuszczenie wsi w ciągu roku tylko jednemu chłopu. Wprowadzono
też zakaz zawierania małżeństw bez uzyskania przez chłopa zgody pana.
- Poddaństwo sądowe polegające na wyłącznej podległości sądom
dominialnym dotknęło chłopa w 1518 r.
|
- niedopuszczenie kobiet do nauki uniwersyteckiej było
zgodne z poglądami wyznawanymi przez mężczyzn, że do pełnienia wyznaczonej
kobiecie roli społecznej (zajmowania się dziećmi i domem) intelekt nie jest
jej potrzebny
- zakazywanie kobietom piastowania wyższych urzędów
i wykonywania wielu szanowanych zawodów, zapewniało tylko mężczyznom szacunek
wynikający z pracy na wyższym stanowisku lub prestiżowym zawodzie
- utrwaliło się ogólne przekonanie, że kobieta znajduje
się pod władzą męża i obowiązana jest do posłuszeństwa względem niego
|
prawo postrzega dziecko z punktu widzenia władzy
rodzicielskiej:
- wszystkie instytucje państwowe, których celem jest pomoc
dzieciom są instytucjami dorosłych, które tej pomocy chcą udzielić albo nie
chcą
- sposób traktowania niepełnoletnich uwzględnia wolę rodziców lub pedagogów;
nigdy ich samych (np. cisza nocna na koloniach)
- niepełnoletni w ogóle nie funkcjonuje jako samodzielny
człowiek; wszelkie broszurki informacyjne, dotyczące nieletnich kierowane są
zawsze do rodziców; politycy, prawnicy, mówiąc o sprawach nieletnich zawsze
zwracają się do rodziców
|
c/
nadanie wszystkim jednostkom społeczeństwa podporządkowanego cech negatywnych
stereotypowo przypisanych tej grupie
|
Filozofia i teologia chrześcijańska widziała w kobiecie
źródło zła; drzwi, przez które przyszedł Szatan (ianua diaboli).
Kobiety były "nieudanymi mężczyznami" (Albert Wielki), ułomnymi,
słabymi i podatnymi na podszepty Złego. w myśli chrześcijańskiej w ciągu
wieków przekonanie o głębokiej niższości córek Ewy
|
Osoby niepełnoletnie uważane są za niedojrzałe,
nieświadome tego co robią i nie potrafiące przewidywać konsekwencji swoich
czynów, a w swoim postępowaniu kierują się zawsze opinią grupy rówieśniczej. Psychologiczna
generalizacja dotyczy dokładnie wszystkich jednostek.
|
|
Bardzo
słaby status prawny grupy podporządkowanej
|
|||
a/
członek społeczeństwa podporządkowanego nie posiada wielu autonomicznych
praw, z których może i powinien korzystać
|
1/ chłop, w przeciwieństwie do niewolnika:
- mógł posiadać własność. Po jego śmierci cały jego
majątek stawał się jednak własnością Pana (zakaz dziedziczenia)
- chłopi posiadali prawo zawierania małżeństw, jednak od
1496 r. na zawarcie małżeństwa musiał uzyskać zgodę Pana
2/ w 1518 r. chłop
stracił możliwość złożenia powództwa sądowego przeciwko Panu; odtąd podlegał
całkowicie jego władzy
3/ do 1768 r. posiadał nad chłopem władzę życia i śmierci
- Konstytucja 3 Maja z 1791 r. poprawiała radykalnie
sytuację chłopów. Postanowienia te jednak nigdy nie weszły w życie
(upadek państwa w 1795 r.)
|
1/ lista rzeczy, których zabraniano w średniowieczu kobietom
zawiera między innymi noszenie odkrytych włosów] czy siedzenie
podczas uczty między duchownymi. Regino z Prum, na początku X wieku zabronił
wszystkim kobietom śpiewu w kościele. Ciężarne i miesiączkujące
kobiety uchodziły za nieczyste.
2/ utrata prawnej podmiotowości kobiety, o której życiu niemal całkowicie decydowali mężczyźni: a/ pełną zdolność do czynności prawnych posiadały jedynie wdowy (od XIII w.) b/ 1581 r.- nakaz by mężatki wszystkich czynności prawnych dokonywały poprzez mężów c/ 1775 r- ustanawianie kuratora na wniosek wdowy 3/ do samego końca opresyjnego systemu kobiety nie miały praw wyborczych, nie mogły się kształcić na uczelniach ani nie posiadały wstępu do łaźni miejskich. |
Niepełnoletni nie mają prawie żadnych praw autonomicznych,
a te które posiadają wykonują wespół z rodzicami ( wyrażanie zgody na zabieg
medyczny przez małoletniego, który ukończył 16 lat). Osoby niepełnoletnie
pozbawione są jakiejkolwiek samodzielności życiowej. Nie mogą: samodzielnie
mieszkać (nawet za zgodą rodziców), dokonywać rozporządzających i
zobowiązujących czynności prawnych bez potwierdzenia rodzica, możliwości złożenia
powództwa sądowego ani dochodzenia swoich praw majątkowych
|
b/
prawo w stosunku do członka społeczeństwa podporządkowanego jest nie
egzekwowane, sprzeczne z ustroje państwa lub łamane
|
- wydany w 1768 r. zakaz karania chłopów śmiercią był
przez dziedziców obchodzony (np. chłop tracił życie w wyniku ciężkiej chłosty
lub zagłodzenia)
|
Pierwsze przepisy zabraniające bicia kobiet wprowadzono
w Massachusetts Bay Colony w 1641 roku. Jednak o powszechnym utrzymywaniu się
brutalnych zachowań wobec kobiet świadczy fragment listu niejakiej Abigail
Adams napisany w 1776 roku: „wszyscy mężczyźni byliby tyranami, gdyby mogli,
używając siły i omijając prawo, traktować nas z okrucieństwem, zniewagą i
bezkarnością”. O tym, że mimo wprowadzenia zakazów prawnych położenie kobiet
nie ulegało zasadniczej zmianie, przekonuje wyrok wydany w 1871 roku przez
amerykańskiego sędziego w sprawie Fulgham przeciwko państwu. Można w nim
przeczytać, że: [...] przywilej, który był od dawna, bić ją kijem, ciągnąć za
włosy, dusić, pluć jej w twarz, powalić i kopać ją na podłodze, znieważać,
jest obecnie zabroniony prawem.
|
- zamieszczany w statutach szkół zakaz posiadania przez
ucznia telefonów komórkowych, w przypadku jego egzekwowania przez nauczyciela
(zabranie) jest wykroczeniem polegającym na samowolnym użyciu cudzej rzeczy
ruchomej
- zatrzymywanie nieletnich przez policję w nocy za samo
tylko przebywanie poza domem
- odpowiedzialność sądowa dorosłych za demoralizację
nieletnich (czyli np. za sprzedaż nieletniemu pism pornograficznych) tylko na
podstawie konstytucji- osoby prywatne nie ponoszą odpowiedzialności
konstytucyjnej
- zakaz składania przez małoletnich między 15 a 18 rokiem życia ofert
seksualnych na czatach i forach erotycznych, mimo, że prawa zezwala na
podjęcie przez takie osoby aktywności seksualnej
- ograniczanie wolności wypowiedzi (w programach
publicystycznych z udziałem widzów osoby poniżej 18 lat nie mogą się
wypowiadać, zakaz udziału małoletnich w niektórych manifestacjach wprowadzony
przez ich organizatorów)
|
Władza
hierarchiczna jako naturalny stan rzeczy
|
|||
a/
jednostki grupy podporządkowanej trwają w zależności hierarchicznej przez
całe życie
|
tak
|
tak
|
nie
Z chwilą uzyskania pełnoletniości jednostka nabywa
wszystkie prawa
|
b/
uznawanie przez grupę rządzącą systemu społecznego za sprawiedliwy
|
tak
|
tak
|
tak
|
sobota, 30 czerwca 2018
Rozdział 2: Sposoby realizacji przez dorosłych poczucia wyższości nad małoletnimi
Dorośli swoje poczucie wyższości nad niepełnoletnimi realizują pozbawiając ich wolności i godności. Rozdział opisuje formy, w jakich Psychopaci Własnej Wielkości dokonują niszczenia tych dwóch najcenniejszych wartości, świadczących o człowieczeństwie.
Subskrybuj:
Posty (Atom)